Skip to main content

महेश्वरको नेपाल भ्रमण

देवेन्द्र सुर्केली

 

जीवनमा पहिलोपल्ट महेश्वर विक नेपाल आइपुगे । मलेसियामा स्पष्ट नेपाली बोल्न सक्ने तथा नेपालीहरूसँग राम्ररी घुलमिल भएका महेश्वरले नेपालमा आफ्नो बुबाको जन्मघर त पुग्न सकेनन् । तर नेपालमा छँदा आपूmहरू उपाध्याय रहेको पछि बुबाको विवाहपछि विश्वकर्मा बनेको भन्नेचाहीँ बुझेर गए ।
कुरा ६२ वर्ष अगाडिको कुरा हो । कास्कीको कास्कीकोट पोखराका पशुपति उपाध्याय १५ वर्षका हुँदा मुग्लानिएर मलेसिया पुगे । जुनबेला दोश्रो विश्वयुद्ध चलिरहेको थियो । पहिलो विश्वयुद्धमा मलेसिया अड्किएका बाग्लुङका मोतीलाल विकको परिवारले मलेसियामै जन्मिएकी छोरी पोबे (Pobeh) बिकसँग विवाह गराइदियो । उनको सासुको जन्म पनि उतै नै भएको थियो । जसरी मोतीलाल बिक मलेसिया पुगेपछि त्यहाका नेपालीले ज्वाई बनायो, त्यसरी नै मोतिलालले पनि नेपालबाट पुगेका पशुपतिलाई ज्वाइँ बनाए ।
विश्ययुद्धताका धेरै नेपालीहरू ब्रिटिस सेनामा भर्ति भएका थिए । वीर गोर्खालीको उद्गार त्यतिखेरै देखि भिरेका हुन् । भारतमा रहेको ब्रिटिस सेना वर्माहुँदै थाइल्याण्ड र मलेसिया पुगेको देखिन्छ । उनै पशुपति र पोबेको कोखबाट १९५६ डिसेम्बरमा जोहोरबारुको सेगामतमा महेश्वर विकको जन्म भयो । जसले नेपालीहरूबीच स्पष्ट नेपाली बोल्ने मलेसियन नेपालीको रुपमा चिनाउन सफल भएका हुन् । जोहोरमा रहेका बुबा र पाहाङको क्वालालिविस भन्ने ठाउँमा जन्मिएकी आमासँग विवाह हुनु त्यो बेला पनि नेपालीहरूबीच नातागोता खोजिन्थ्यो भन्ने बुझिन्छ ।
महेश्वरले सेगामतकै प्राइमरी इङ्लिस स्कुलबाट प्रारम्भिक शिक्षा लिई उनकै अनुसार लगातार १३ वर्षसम्म पढे । जसलाई १३ कक्षासम्म नै लेख्दा फरक नपर्ने बताए । उन्नाइस वर्षको उमेरमा (सन् १९७५) जागीर खोज्न क्वालालम्पुर भित्रिएपछि उनी फेरि जोहोर फर्केर गएनन् । क्वालालम्पुरमा भर्खरै खुलेको युनाईटेड एसियन बैंकमा जागिर पाए । त्यो बैंक पछि धेरैवटा बैंकहरूसँग मिलेर सीआईएमबी बैंक बनेको छ । काउण्टर क्यासियरको रुपमा जागिरे भएका महेश्वरले करिब ७ वर्षसम्म मात्र काम गरे । त्यसपछि भने लगातार रुपमा ट्याक्सी चालकको रुपमा कार्यरत छन् । त्यसपछि उनले पनि नेपाली परिवारकै छोरी कालीमाया गुरुङसँग विवाह गरे । परिवारमा सबैले नेपाली भाषा बोल्ने भएको कारण उनको परिवारमा रहेका दुई जना बहिनी, एक भाई सबै स्पष्ट नेपाली वक्ता नै थिए । भाई बितिसेकेका छन भने एक बहिनी सिंगापुरका तुलबहादुर थापासँग विवाह गरेर उतै बसेको छन् । अर्को बहिनी धनवीर राईसँग क्वालालम्पूरमै घरजम गरेर बसेका छन् ।
१९८० मा विश्वका सबै मुलका मानिसहरू (जो मलेसियामा बस्छन्)ले मलेसियन नागरिकता पाएका हुन् । तर महेश्वरकोको भनाईअनुसार उनीहरूले १९५४ मा त्यहँको नागरिकता (सिटिजनसीप) पाएको बताएका छन् । लगभग १५ सय परिवार नेपाली रहेको उनको अनुमान छ । उनको छोराछोरी ३ जना रहेका छन् । छोराहरू सुरेन्द्रबहादुर र छोरा तिलकबहादुर अनि छोरी गायत्रीमाया उनका सन्तान हुन् । जेठा छोरा आमासँग मिलेर क्लिनिङ र धोवीको पसल सञ्चालन गरिरहेका छन् । छोरी कतार एयरवेजमा काम गर्छिन । भने कान्छो छोरा युपिएम युनिभर्सिटीमा अध्ययनरत रहेका छन् । उनको सेलाङ्गरको सेरडाङ भन्ने जिल्लाको श्री काम्बाङगेन आफ्नो निजी अपार्टमेन्ट रहेको छ । रावाङमा आफ्नै जमिन छ । जुन ३० वर्ष अगाडि खोलिएको गोर्खा एशोसिएसनको पहलमा मलेसियन सरकारले दिएको जग्गा हो । जसलाई गोर्खा काम्पोङ भनिन्छ । गोर्खा एशोसिएसनमा जे जति गोर्खाली आवद्ध रहे, ति सबैको जग्गा रहेको छ ।
भर्खरै मात्र अपार्टको ऋण तिरिसके उनले । आफ्नो जग्गा रहेकोले जहिले बनाएपनि हुने भएकोले गर्दा सजिलोको लागि अपार्टमेन्टमै बस्दै आएका हुन् ।
यसरी सन् १९४० तिर पुगेको उनको बुबा पशुपतिको जन्मथलो हेर्न महेश्वरले सन् २०१२ मा सके । यसमा पनि उनी अधुरो बनेर गएँ । बुबाको जन्म गाउँ त्यहि हो भन्नेसम्म अनुमान लगाए तर जन्मघर कुन थियो, बुबाले कसरी आफ्नो शैशवकाल र किशोर अवस्था गुजारे भन्ने कुरा पत्ता लगाउन सकेनन् । बुबाले बताउनु भएको गाउँ अहिले पुरै फेरिएको छ । नयाँ बासिन्दा छन् । त्यहिँको बासिन्दाहरूले बताएअनुसार त्यो गाउँ पहिले उपाध्याय बाहुनहरूको थियो । नेपाल आउन उहिलेदेखिको सोचाई भएपनि यो वर्षमात्र संयोग जुरेको हो । ६ जनाको टोली दुई बहिनी, एक जना ज्वाई तुलबहादुर थापा, सोल्टिनी खिमा थापा र श्रीमती कालीमाया गुरुङ भ्रमण टोलीमा थिए । नेपाल धेरै नै राम्रो लागेको उनले बताए । धेरै लामो समयसम्म त उनीहरू बस्न पाएनन् । छोटो बसाईका अवधिमा कास्कीकोट, पोखरा, फेवाताल, मनकामना उनीहरूको भ्रमणस्थानमा परेका छन् । राम्रो भनेर सुन्दै आएको, यसपाल देख्न पाएकोमा उनी निकै मख्ख पनि थिए ।०००

Comments

Popular posts from this blog

Khabar dinu..... (खबर दिनु......) || Kumari Yonghang || Ft. Laxmi Yongha...

भाग्यको नियति र साहित्यमा नियति

देवेन्द्र सुर्केली मलेसियाको साहित्यमा अझै नेपालको जनजीवनको बारेमा कलम चलेको छैन । उही दुःख उही पीडा । मलेसियाबाट हामीले यो साहित्य ल्याएका छौ भन्नेहरुले 'त्यहीको परिवेशमा भिजेर श्रमिक जीवनको साँघुरो कुराहरुलाई उक्काएर लैजानसके राम्रो हुन्छु भन्ने तर्कना दिन्छन् दिलिप सगर । यो महिना मलेसियाका चर्चित साहित्यकारको नाममा सूचिकृत भएका दिलिप सगर राईले 'नियति' नामक लघुकथा संग्रह लिएर आएका छन् । नयन साहित्य समाज जोहोरका अध्यक्ष समेत रहेका उनलाई समाजद्वारा प्रकाशन हुनलागेको संयुक्त लघुकथा संग्रहलाई थाँति राखेर आफ्नो संग्रह ल्याएको आरोप पनि नलागेको होइन । तर मलेसिया जानुभन्दा अगाडि करिब १० वर्ष पुरानो संग्रहलाई नै ल्याएको मात्र भनेर स्पष्टीकरण दिन पनि हत्तु भइरहेका छन् । उनी आफ्नो पुरानो संग्रह ल्याउन त्यसै हतारिएका होइनन् विरामीबाट भर्खर तङ्ग्रिएका सगर भन्छन् -'यसपाला मैले ठूलो खड्गो काटँे । विश्वास गरेर संस्थाको लघुकथा संग्रह निकाल्ने रकम समाजका सहसचिव मित्रप्रसाद बाँसकोटालाई छोडेको थिएँ त्यो साथीसँग सम्पर्कविच्छेद भयो । त्यसैले संस्थाको लघुकथा संग्रह थाँति छ । विराम