Skip to main content

संगतगुनाको फल

जब जाँडरक्सी अम्मल छोड भन्दा युवाहरु भन्छन् -ुबाउबाजेले खाइल्याएको कसरी छोड्न सकिन्छ ु ठीकै छ बाउबाजेको मानिल्याएको र खाइल्याएको हो भने । तर बाउबाजेले बजाई ल्याएको बाजचाही किन अलपत्र किन मादल खैजडीको ठाउँमा ड्रम र गीतारहरु ।
रात निकै छिप्पिसकेको थियो । मलेसियाको शान्त रात्रीको समयमा क्रमश च्याटिङ गर्ने क्रममा रुबेन पुनले अनायस यी शब्द फुत्काए । खाँदा खाँदै गाँस हातैमा अड्किने र बग्दाबग्दैको खोला अचानक रोकिएजस्तै किवोर्डमा पुगेको औंलाहरु एकछिन रोकिए । सुस्तरी सुस्तरी उक्त भनाईलाई माथिबाट पढँे तलबाट पढेँ । चारैतिरबाट पढेँ । अकाट्य वाणी झै लाग्ने यि शब्दभित्रका रुबेन पुन यतै कतै रोइरहेजस्तो लाग्यो ।
उनीसँगको वार्ता त्यतिले पुगेन । र फेरि फेरि पनि हुन थाल्यो च्याटिङ । त्यसमा उनी साहित्य र संगीत भनेपछि हुरुक्कै हुने । त्यो सम्बन्धी चर्चा चलायो कि कान ठाडा ठाडा पारेर उत्सुकता जनाइहाल्थे । उनको यथार्थता बुझेर नै हाम्रो च्याटिङहरुमा उनै गीत संगीत र साहित्यको कुरा हुन्थ्यो । हुँदा हुँदा कुराकानीको लामै फेहरिस्त बनिसकेछ । च्याटिङ गरेको कुरालाई सेभ गरेर अध्ययन गर्दा पत्ता लाग्यो ।
अनि कुराकानीकै क्रममा रुबेनलाई एउटा अनुरोध पत्र पठाएँ तपाईको जीवनकहानी अभिव्यक्तिमा राख्नुपर्छ है ।
उनी डराए किनभने उनी एउटा राम्रो पाठक । उनी बारम्बार भन्दै रहे म पाठक हुँ पढ्दैछु । मलाई पढ्नेबेला भएको छैन ।
व्यक्तिलाई पढ्नको लागि भोटो फटाउनु भन्ने छैन । कुनै गतिलो फड्को मार्नु भन्ने छैन । संघर्षका कथाहरु हुन यहाँ लेखिने । चाहे उसले सफलता पाओस् या असफलता । आखिर उनले माने पनि नमाने पनि उनका जीवनका महत्वपूर्ण घटनाहरु च्याटिङका पानाहरुमा सुरक्षित भइसकेको थिए । अन्तमा उनी हारे आफूलाई झुकाए र भने - सर केही केही मिलाएर लेखिदिनुहोला ।
भनौ न उनी अभिव्यक्तिको कठाघरामा उभिए र भन्ने थाले -मेरो जन्म पहाडी जिल्ला बाग्लुङको तंग्राम ९ फापरखेतमा बुबा कर्णबहादुर पुन र आमा मनकुमारी पुनको कोखबाट २० असार २०३ वि।स। मा भएको हो । मेरो दुई भाई र दुई बहिनी छन् । मेरो परिवार धेरै दुःखदायी भएर बितेको छ । पढाई श्री भूमि प्रावि फापरखेतबाट शुरु गरी श्री जनप्रेम मावि अमरभूमि भुसकोटबाट निमावी र अमर उच्च मावि विहु देउरालीबाट माविस्तरको अध्ययन पूरा गरेको हुँ ।
कुराकानीमा यी तथ्यहरु नगण्य रुपमा आउँछन् । बढि कुराकानी त एकैचोटी लक्ष्यतिर अग्रसर हुँदाको क्षण र विस्रनै नसकिने घटनाबाट शुरु हुने गर्छ । मैले उनीसँग च्याटमा नसमेटिएको कुरालाई टिपोट गरिहेको थियो । तसर्थ उनी पनि एकोहोरो आफ्नो कुरा राख्नमै तल्लिन हुँदै गए ।
ुवास्तवमा साहित्य र संगीतको कुरा नेपालमा त्यस्तो केही सोचेको थिइन । तर अरुको फुटकार सिर्जनाहरु पढ्ने गर्थे । विषेशगरी युवामाचमा त्यो पनि कहिलेकाँही सदरमुकाम जाँदा पुस्तकहरु किनेर ल्याउने गर्दा दोहोर् याई तेहर् याई पढ्ने गर्थे कथा कविता र जानकारीमुलक लेख साथै राजनीतिक गतिविधिसमेत नछुटाई पढ्ने बानी थियो । त्यही बानीको कारण नै म यसरी हाजिर हुनुपरेको होला ।
हरेक नेपालीहरुको आ-आफ्नै कथाहरु हुन्छन् । तपाईले लेखिरहनुभएको छ विभिन्न व्यक्तिका कथाहरु । कोही प्रतिभाले गर्दा अगाडि आएका छन् कोही लगनशीलताले गर्दा । मेरा पनि केही तीता घटनाहरु छन् । केही मिठा पनि छन् । म चाही सिर्जनशील पनि हुन सकेको छूइन र लगनशील पनि ।
भन्नुहोला मेरो सिर्जना र लगनशीलता नै काफी हो । तर होइन जति मानिसहरु लक्ष्यमा पुग्न कोशिष गर्छन् संघर्ष गर्छन् । मैले त्यति गर्न कसैगरी सकेको छैन । उठ्छु नित्यकर्म गर्छु डिउटी गर्छु पत्रपत्रिका पढ्छु अनि केही सिर्जनशील बन्न खोज्छु । गर्नैपर्छ भनेर रात विताएको छैन ।
अँ म जन्मेको आठमहिनामा म पूरै जले अरे । जसले गर्दा मेरो शरीर अङ्गभङ्गजस्तै छ । तर मलेसियामा रहेको तमाम मेरा साथी शुभचिन्तकहरुले मलाई सग्लो देखेका छन् । यो कपडाले मेरो वास्तविक तस्वीरलाई छेकेको छ । त्यतिमात्र नै भनुँ अहिलेलाई किनभने अब मैले केही ठाउँ पाएको छु मेरो वास्तविक कथाहरुलाई विभिन्न साचारमाध्यमबाट अवश्य ल्याउनेछु ।
हाम्रो जीवनशैली पनि आफ्नै प्रकारको छ । सकेसम्म पढन् र केही बनुन् भन्ने त अविभावकको इच्छा हुन्छ नै । तर पढ्नै सकिएन भने परदेशतिर लाग्नु वरालिनु पनि नैसर्गिक अधिकारजस्तै बनेको छ -युवाकालमा । फलामे गेटको रुपमा उभिएको एसएलसीमा वास्तविक ताल्चा लागेपछि उनले पनि आफ्नै पारामा रल्लिन शुरु गरेछन् ।
उनी भन्दै जान्छन् -त्यो समयसम्म कुनै कृयाकलाप गरिएन । १७ वर्षको उमेरसम्म स्कुलमै हल्लियो अनि विस्तारै कमाउनु पो पर्छ भन्ने मनमा आयो र इण्डियातिर हान्निएँ । पाजाब भन्ने प्रान्तमा पुगेर ३ वर्षसम्म नोकरी गरियो । आइसी ६०० देखि २००० सम्म तलब खाने पनि भइयो । तर जति कमाए पनि म अम्मलमा भुलिसकेको थिए । तसर्थ सम्पूर्ण कमाई अम्मलीमै सकियो ।
आपुूलाई थाहा हुन्छ खान हुन्न भन्ने । तर पनि खाइ नै हालिने यो रक्सीको जातै यस्तो । निर्दोष रक्सीमाथि दोष थुपार्ने मान्छेको नियती हुन्छ । उनले पनि रक्सीलाई दोष दिदै पिइरहे त्यो समयमा । पिउँदा पिउँदैको क्षणमा जब उनलाई भावनाले जित्दै लग्यो सिर्जनाहरु सिर्जित हुँदै गए विस्तारै आफूले आफैलाई जित्दै लान थाले ।
भावनामा डुब्ने मान्छे प्रेमिल त बन्ने भए । उनले प्रेम पनि गरे । विवाहसम्म पुगेको थियो उक्त प्रेम तर अहिले कस्तो छ भन्न उनले हिच्किचाए । यो त मलाई मात्र सुटुक्कै भन्ने रे ।
भविश्य निर्धारण भएको थिएन के गर्ने कसो गर्ने भनेर । अहिले प्रत्येक नेपालीहरुको एटा घरबाट सकेसम्म सक्नेजति सबै नत्र एक दुईजना विदेशमै छन् । रुबेनले पनि १७ वर्षको उमेरमै परदेश टेकेर अनुभवी भई सकेका थिए । तसर्थ सोचे -परदेशी जीवनमै यापन गर्ने भए किन विदेश नजाने त
तसर्थ २००२ मा मलेसिया आईपुगे हिनगेट -एम एसडीएन विएचडीमा ।
पहिलो कुरो त विदेशमा कमाउँला । घर बनाउँला । सुखसयको जिन्दगी जिउँला भन्ने नै सोचिएको हुन्छ । तर रातभरी देखिएको सपना बिहान भालेको डाकमा समाप्त हुन्छ भनेर पत्रकार अनुशील श्रेष्ठले धेरै अघि नै एउटा कवितामार्फत बोलेका थिए । उनको पनि त्यस्तै भयो । त्रिभुवन अन्तराष्ट्रिय विमानस्थलबाट देखेको सपना क्लालालम्पूर अन्तर्राष्टिय विमानस्थलमा तुहियो ।
मगरात क्षेत्रको एउटा मगर गाउँमा मगर परिवेशमा हुर्कदै आएको एउटा ठिटो लागि विदेशमा सम्पूर्ण मुलुकवासी नै साथी संगी हुन पुगे । त्यही साथीहरुको लर्कोमा पूर्वतिरबाट आएको युवा सुमन राईसँग घनिष्टता बढाए ।
शुरुमा सुमनलाई एउटा कम्पनीमा सँगै काम गर्ने साथीको रुपमा हेरेका थिए उनले । तर सुमन आफैमा एउटा संघर्षशील युवा थिए । राम्रा प्रतिभा थिए । उनै सुमनको साथले उनको भावुकपना हलुका हुन थाल्यो । उनी पनि सिर्जनामा तल्लिन हुन थाले । अध्ययनशील हुन थाले ।
आपुूलाई लेखे आपुूलाई सिर्जनामा ढाले आपुूलाई संगीतमा ढाले ।
उनी भन्छन् -सुमन त मेरो दाजुजस्तै हो । उनैको कारण सिर्जनामा आए । उनैको कारण मेरो सिर्जनाले ठाउँ पायो । र उनैको कारण मैले केही स्टेजहरुमा मौका पनि पाएको छु ।
खार्न पनि मज्जाले नै खारेकेा मान्नुपर्छ आपुूलाई । विगत एक डेढ वर्ष त भयो मलेसियामा नेपालीहरुले राम्रो स्थान बनाउने रोजगारीको लागि आएपनि आफ्नो लक्ष्य निर्धारण गर्ने शुरुवात भएको । त्यहीमाथि संगत राम्रो भयो भने छिटै माथि पनि आइने रहेछ भन्ने पनि बुझे । मगर समुदायको कुल भएकेा कारण त्यसमा आवद्ध भए । यही वर्ष नै मगर संघले आयोजना गरेको सांस्कृतिक कार्यक्रमको संयोजन गर्न भ्याए । मगर संघबाट प्रकाशित हुने लाङ्घाली आवाजमा महत्वपूर्ण जिम्मेवारी पनि लिन भ्याए । अनि अन्तर्राष्टिय नेपाली साहित्य समाज मलेसिया च्याप्टरको सहसचिवसम्म पुग्न सफल भए । त्यतिमात्र होइन उनीसँग आफ्नै मिठास स्वर पनि छ । उनले नेपाल तमू समाज मलेसियाले आयोजना गरेको कार्यक्रममा गीत गाएर त्यो स्वरलाई सार्वजानिक पनि गरे आफ्नै रचना तथा संगीतमा । र चाडै आउन लागेको सुमन राई मेरो विन्ति एल्बममा रचना एकाकार भएर आउने कुरा पनि खुलासा गरे ।
अहिले उनमा धेरै समस्याहरु चाङका चाङ भएर रहेका छन् । यसको मतलव उनको खुबीलाई जाँच्ने कसीको रुपमा । मलेसियामा विभिन्न संघसंस्थाहरु छन् । प्रत्येक संस्थाको कार्यक्रमहरुको निम्तोलाई स्वीकार्नु पर्छ छलफलमा भाग लिनुपर्छ । अनि आफ्ना विचारहरुलाई पत्रपत्रिकामा सार्वजानिक पनि गर्नुपर्छ । त्यसैले होला राजनैतिक सामाजिक भाषिक र जातीय सवालहरुमा उनको आफ्नो मत जाहेर गर्छन आफ्नै ढंगबाट ।
र भन्छन् -भविश्य के हुन्छ थाहा छैन । तर म साहित्य र संगीतको पारखी हुन चाहन्छु ।

Comments

Popular posts from this blog

Khabar dinu..... (खबर दिनु......) || Kumari Yonghang || Ft. Laxmi Yongha...

भाग्यको नियति र साहित्यमा नियति

देवेन्द्र सुर्केली मलेसियाको साहित्यमा अझै नेपालको जनजीवनको बारेमा कलम चलेको छैन । उही दुःख उही पीडा । मलेसियाबाट हामीले यो साहित्य ल्याएका छौ भन्नेहरुले 'त्यहीको परिवेशमा भिजेर श्रमिक जीवनको साँघुरो कुराहरुलाई उक्काएर लैजानसके राम्रो हुन्छु भन्ने तर्कना दिन्छन् दिलिप सगर । यो महिना मलेसियाका चर्चित साहित्यकारको नाममा सूचिकृत भएका दिलिप सगर राईले 'नियति' नामक लघुकथा संग्रह लिएर आएका छन् । नयन साहित्य समाज जोहोरका अध्यक्ष समेत रहेका उनलाई समाजद्वारा प्रकाशन हुनलागेको संयुक्त लघुकथा संग्रहलाई थाँति राखेर आफ्नो संग्रह ल्याएको आरोप पनि नलागेको होइन । तर मलेसिया जानुभन्दा अगाडि करिब १० वर्ष पुरानो संग्रहलाई नै ल्याएको मात्र भनेर स्पष्टीकरण दिन पनि हत्तु भइरहेका छन् । उनी आफ्नो पुरानो संग्रह ल्याउन त्यसै हतारिएका होइनन् विरामीबाट भर्खर तङ्ग्रिएका सगर भन्छन् -'यसपाला मैले ठूलो खड्गो काटँे । विश्वास गरेर संस्थाको लघुकथा संग्रह निकाल्ने रकम समाजका सहसचिव मित्रप्रसाद बाँसकोटालाई छोडेको थिएँ त्यो साथीसँग सम्पर्कविच्छेद भयो । त्यसैले संस्थाको लघुकथा संग्रह थाँति छ । विराम